Wczesna diagnoza Autyzmu i Zespołu Aspergera, jest niewątpliwie trudną sytuacją, w której znalazł się rodzic i jego dziecko. Jest pierwszym krokiem, który umożliwia podjęcie terapii
i poprawę funkcjonowania dziecka.
Po otrzymaniu diagnozy należy jak najszybciej ustalić najważniejsze oddziaływania terapeutyczne, aby dzięki terapii w jak największym stopniu zniwelować i wyrównać deficyty dziecka spowodowane zaburzeniem spektrum autyzmu. Badania naukowe wskazują na to, że im wcześniejsze postawienie diagnozy spektrum autyzmu, tym większe szanse na wsparcie rozwoju dziecka oraz zniwelowanie jego deficytów rozwojowych.
Pierwszym krokiem do uzyskania wsparcia terapeutycznego jest otrzymanie Orzeczenia
o potrzebie kształcenia specjalistycznego. Jest to podstawowy dokument w edukacji dziecka
z niepełnosprawnością po 2,5 r.ż. i wymaga dostosowania organizacji nauki oraz metod pracy. Orzeczenie wydawane jest przez rejonową Przychodnię Psychologiczno – Pedagogiczną, natomiast dla dzieci z diagnozą spektrum autyzmu przez poradnie specjalistyczne. Do uzyskania orzeczenia o potrzebie niezbędne jest zaświadczenie lekarskie stwierdzające niepełnosprawność, bądź diagnoza spektrum autyzmu. Dodatkowo pomocne są opinie psychologiczno – pedagogiczne z placówki edukacyjnej dziecka.
Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka (WWR) są to bezpłatne zajęcia w wymiarze 4-8 h
w miesiącu. Zajęcia WWR mają na celu wspomaganie rozwoju dziecka we wszystkich sferach jego funkcjonowania. Zajęcia mogą być prowadzone przez różnych specjalistów zarówno przez psychologów, pedagogów jak i logopedów, natomiast dobór zajęć uzależniony jest od indywidualnych potrzeb dziecka. Ważne jest aby oddziaływania terapeutyczne wdrażać jak najszybciej wczesne wspomaganie rozwoju (WWR) przysługuje dzieciom u których stwierdzono opóźniony rozwój spowodowany m.in. zaburzenia ze spektrum autyzmu, niepełnosprawność intelektualną, opóźnienie rozwoju mowy, opóźnienie rozwoju ruchowego, znaczne wady wzroku oraz deficyty słuchu. Dzieci mogą korzystać z wczesnego wspomagania rozwoju od momentu diagnozy do chwili rozpoczęcia nauki w szkole.
Niezbędnym dokumentem do rozpoczęcia korzystania z wczesnego wspomagania rozwoju jest orzeczenie o potrzebie WWR, które uzyskać można w rejonowej poradni psychologiczno – pedagogicznej (PPP). Orzeczenie w razie potrzeby zostaje wydane na podstawie przeprowadzonego wywiadu z rodzicem oraz wymaganych badań.
Zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju polegają na pobudzaniu psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka m.in. korygowaniu nieprawidłowości rozwojowych, stymulowaniu zaburzonych sfer rozwojowych dziecka, wspomaganie ogólnego rozwoju dziecka, wspieraniu rodziny dziecka z niepełnosprawnością.
Kolejnymi oddziaływaniami wspomagającymi rozwój dziecka jest terapia Integracji Sensorycznej (SI). Zanim jednak dziecko rozpocznie terapię Integracji sensorycznej (SI) musi zostać zdiagnozowane pod kątem rozwoju procesów sensorycznych. Terapia SI ma na celu pomóc dziecku odpowiednio reagować na bodźce dochodzące ze świata zewnętrznego i z ciała. Dzięki odpowiedniemu doborowi ćwiczeń dziecko ma szansę poprawić sprawność motoryczną, koordynację ruchów, uwagę, koncentrację a także funkcjonowanie społeczne i emocjonalne.
Do objawów świadczących o możliwości występowania zaburzeń integracji sensorycznej zaliczamy sytuacje gdy:
- dziecko unika zabaw na placu zabaw zjeżdżalni, huśtawek, drabinek itp,
- cierpi na chorobę lokomocyjna,
- nie lubi gier i zabaw sportowych, szczególnie zespołowych i ma problemy ze złapaniem piłki,
- myli lewą stronę z prawą oraz jest niezgrabne ruchowo,
- opóźniony rozwój mowy, obniżoną percepcję słuchową i wzrokową,
- jest nadwrażliwe na pewne dźwięki,
- ma trudności w nauce czytania i pisania,
- jest nadpobudliwe ruchowo,
- ma trudności z koncentracją, z trudem zapamiętuje,
- negatywnie reaguje na bodźce dotykowe tj. nie lubi chodzić boso, nie lubi mycia włosów, czesania, pojawia się odruch wymiotny,
Przed rozpoczęciem terapii niezbędny jest szczegółowy wywiad a także Test Inteligencji Sensorycznej. Zajęcia SI mają charakter zabawy połączonej z aktywnością ruchową odpowiednio ukierunkowaną na stymulację zmysłów. Zajęcia oczywiście są dopasowane do poziomu i umiejętności rozwojowych dziecka.